Sadi z Szirazu to poeta perski żyjący prawdopodobnie w latach 1213-1295. Tworzył
w języku arabskim i perskim. Stosując lekką formę poezji i prozy pod pozornym,
anegdotycznym tekstem skrywał głębsze przemyślenia o charakterze mistycznym
i dydaktycznym. Do najważniejszych jego dzieł zalicza się poematy Bustan
(Ogród drzew) i Gulistan (Ogród różany), które powstały w latach 1256-1258.
Spójrz, jakaż jest wspaniałomyślność i dobroć Boga:
Sługa popełnił grzech, a to On jest zawstydzony.
(ze wstępu)
Dzieci Adama są niczym części jednego ciała,
Stworzone zostały bowiem z jednej esencji.
Kiedy jedną część dotykają trudności losu,
Inna nie może zaznać spokoju.
O ty, którego nie porusza cierpienie innych,
Nie godzi się określać cię mianem człowieka.
(Rozdział pierwszy, opowieść 10)
Dwie rzeczy świadczą o niedostatku rozumu:
Milczenie, kiedy odpowiednia jest mowa oraz przemawianie, kiedy najlepsza
jest cisza.
(Rozdział “Powody napisania tej księgi”)
Rozmowa derwisza z Bogiem: „Mój Panie, miej miłosierdzie dla podłych.
Dobrych już obdarzyłeś swym miłosierdziem, tworząc ich dobrymi.”
(Rozdział ósmy, aforyzm 100)
Widziałem Araba z pustyni siedzącego w towarzystwie jubilerów w Basrze
i opowiadającego im różne historie. Rzekł on: „Zgubiłem niegdyś
drogę na pustyni i zjadłem wszystko, co miałem ze sobą. Już myślałem,
że przepadłem, kiedy nagle zauważyłem worek pełen drogocennych pereł.
Nigdy nie zapomnę radości i uniesienia, jakie czułem, myśląc, że mogło to
być suszone ziarno ani też goryczy i rozpaczy, kiedy okazało się, że były to
perły.”
Na suchej pustyni pośród ruchomego piasku,
Nie robi spragnionemu różnicy, czy ma w ustach perły czy muszle.
Gdy człowiek nie ma zapasów i wyczerpują się jego siły,
Nie ma znaczenia, czy pas jego ozdabiają perły, czy gliniany garnek.
(Rozdział 3, opowieść 17)